ફઝાઇલે-આમાલ- ૩

સુલહે હુદયબિયા ઔર અબુ જુન્દુલ (રઝી.) અબૂ બસીર (રઝી.) કા કિસ્સા

સન ૬ હિજરીમેં હુઝુરે અકદસ સલ્લલ્લાહુ અલૈહી વસલ્લમ ઉમરાકે ઈરાદેસે મક્કા તશરીફ લે જા રહે થે. કુફ્ફારે મક્કાકો ઈસકી ખબર હુઈ ઓર વોહ ઈસ ખબરકો અપની ઝિલ્લત સમઝે ઇસલિએ મુઝાહમતકી ઓર હુદયબિય્યામેં આપકો ઠેરના પડા.
(મુઝાહમત=રોકવા અથવા અવરોધવાનુ કામ)

જાંનિસાર સહાબા (રદિ) સાથ થે. જો હુઝુર સલ્લલ્લાહુ અલૈહી વસલ્લમ પર જાન કુરબાન કરના ફખ્ર સમજતે થે, લડનેકો તૈયાર હો ગએ મગર હુઝુર સલ્લલ્લાહુ અલૈહી વસલ્લમ ને મકકેવાલોંકી ખાતિરસે લડનેકા ઈરાદા નહીં ફરમાયા. ઔર સુલ્હકી કોશિશકી એર બાવુજુદ સહાબા (રઝી.)કી લળાઈ પર મુસતઈદ્દી (તૈયાર હોના) ઔર બહાદુરી કે હુઝુરે અકરમ (સલ.) ને કુફ્ફારકી ઇસ કદર રિઆયત ફરમાઈ કે ઉનકી હર શર્તકો કુબુલ ફરમા લિયા.

સહાબા (રઝી.) કો ઈસ તરહ દબકર સુલહ કરના બહોતહી નાગવાર લગા થા. મગર હુઝુર સલ્લલ્લાહુ અલૈહી વસલ્લમ કે ઈરશાદકે સામને કયા હો સકતા થા કે જાંનિસાર ઔર ફર્માબરદાર થે. ઈસલિએ હઝરત ઉમર (રઝી.) જૈસે બહાદુરોંકો ભી દબના પળા.

સુલહમેં જો શર્ત તય હુઈ ઉન શર્તોમેં એક યહ શર્તભી થી કે કાફિરોમેંસે જો શખ્સ ઈસ્લામ લાએ ઓર હિજરત કરે મુસલમાન ઈસકો મક્કા વાપસ કરદેં. ઓર મુસલમાનોંમેંસે ખુદા ન ખ્વાસ્તા (ખુદા ન કરે) અગર કોઈ શખ્સ મુરતદ હોકર ચલા આએ તો વોહ વાપસ ન કિયા જાએ.

યહ સુલહનામા અભીતક પુરા લિખા ભી નહીં ગયા થા કે હઝરત અબૂ જુન્દુલ (રઝી.) એક સહાબી થે જો ઈસ્લામ લાનેકી વજહસે તરહ તરહકી તકલીફેં બરદાશ્ત કર રહે થે ઔર ઝન્જીરોમેં જકળે હુએ થે ઈસી હાલતમેં ગિરતે પળતે મુસલમાનોં કે લશ્કરમેં ઇસ ઉમ્મીદ પર પહોંચે કે ઈન લોગોંકી હિમાયતમેં જાકર ઈસ મુસીબતસે નજાત પાઉંગા.

ઈનકે બાપ સુહૈલને જો ઈસ સલહનામેમેં કુફ્ફારકી તરફસે વકીલ થે ઔર ઇસ વક્ત તક મુસલમાન નહીં હુએ થે ફત્હે મક્કામેં મુસલમાન હુએ. ઉન્હોંને સાહબઝાદે કો તમાચે મારે ઔર વાપસ લે જાને પર ઈસરાર કિયા.

હુઝુર સલ્લલ્લાહુ અલૈહી વસલ્લમ ને ઇર્શાદ ફરમાયા કે અભી સુલહનામા મુરત્તબ ભી નહીં હુઆ ઇસલિએ અભી પાબંદી કિસ બાતકી? મગર ઉન્હોંને ઈસરાર કિયા. કિર હુઝુર સલ્લલ્લાહુ અલૈહી વસલ્લમ ને ફરમાયા કે એક આદમી મુજે માંગા હી દે દો; મગર વો લોગ ઝિદ પર થે, ન માના.

અબૂ જુન્દુલ (રદી.) ને મુસલમાનોં કો પુકાર કર ફરિયાદ ભી કી કે મૈં મુસલમાન હોકર આયા ઔર કિત્ની મુસીબતે ઉઠા ચુકા! અબ વાપસ કીયા જા રહા હું ઉસ વક્ત મુસલમાનોંકે દિલોપર જો ગુઝર રહી હોગી. અલ્લાહ હી કો માલુમ હૈ. મગર હુઝુર સલ્લલ્લાહુ અલૈહી વસલ્લમ કે ઈરશાદસે વાપસ હુએ.

હુઝૂર સલ્લલ્લાહુ અલૈહી વસલ્લમને તસલ્લી ફરમાઈ ઔર સબર કરનેકા હુકમ દિયા. ઓર ફરમાયાકે અનકરીબ હક તઆલા શાનુહૂ તુમ્હારે લિયે રાસ્તા નિકાલેંગે.

સુલહનામે કે મુકમ્મલ હો જાનેકે બાદ એક દુસરે સહાબી અબૂબસીર (રદી) ભી મુસલમાન હોકર મદીના મુનવ્વરા પુહોંચે, કુફફારને ઉનકો વાપસ બુલાનેકે લિયે દો આદમી ભેજે, હુઝૂર અકદસ સલ્લલ્લાહુ અલૈહી વસલ્લમ ને વાઅદેકે મુતાબિક વાપસ ફરમા દિયા.

અબૂ બસીર (રદી.) ને અર્ઝ ભી કિયા કે યા રસુલુલ્લાહ! (સલ્લલ્લાહુ અલૈહી વસલ્લમ) મૈં મુસલમાન હોકર આયા. આપ મુજે કુફ્ફારકે પંજેમેં ફિર ભેજતે હેં.

આપ સલ્લલ્લાહુ અલૈહી વસલ્લમને ઈનસે ભી સબર કરનેકો ઈરશાદ ફરમાયા. ઔર ફરમાયા કે ઈન્શાઅલ્લાહ અનકરીબ તુમ્હારે લિયે રાસ્તા ખુલેગા. યે સહાબી ઈન દોનોં કાફિરકે સાથે વાપસ હુએ.

રાસ્તેમેં ઈન મેંસે એકસે કેહને લગે કે યાર તેરી યે તલવાર તો બળી નફીસ (ઉમદા, બહોત હી અચ્છી) માલૂમ હોતી હૈ. શેખી બાઝ આદમી ઝરાસી બાતમેં ફૂલ હી જાતા હૈ. વો તલવાર નિયામસે નિકાલ કર કેહને લગા કે હાં મેંને બહોતસે લોગોં પર ઈસકા તજરૂબા કિયા. યે કેહ કર તલવાર ઇનકે હવાલે કરદી, ઉન્હોંને ઉસી પર ઈસકા તજરૂબા કિયા.

દુસરા સાથી યે દેખકર કે એક કો તો નિમટા દિયા અબ મેરા નંબર હે. ભાગા હુઆ મદીને આયા. ઔર હુઝુરે અકદસ સલ્લલ્લાહુ અલૈહી વસલ્લમ કી ખિદમતમેં હાઝિર હોકર અર્ઝ કિયા કે મેરા સાથી મર ચુકા હે. અબ મેરા નંબર હૈ.

ઈસકે બાદ અબૂ બસીર (રદિ.) પહોંચે ઔર અર્ઝ કિયા કે યા રસુલુલ્લાહ સલ્લલ્લાહુ અલૈહી વસલ્લમ આપ અપના વાઅદા પુરા ફરમા ચુકે કે મુજે વાપસ કર દિયા, ઔર મુજસે કોઈ અહદ ઈન લોગોંકા નહીં હૈ, જીસકી ઝિમ્મેદારી હો. વોહ મુજે મેરે દીનસે હટાતે હે ઈસલિયે મૈંને યેહ કિયા.
હુઝુરને ફરમાયા કે યહ મુઆમલા લળાઈ ભડકાનેવાલા હય. કાશ કોઈ ઈસકા મોઈન મદદગાર હોતા,

વોહ ઈસ કલામસે સમજ ગએ કે અબ ભી અગર કોઈ મેરી તલબમેં આએગા તો મૈં વાપસ કરદીયા જાઉંગા. ઇસલિયે વહ વહાંસે ચલકર સમુંદરકે કિનારે એક જગહ આ પળે.

મક્કેવાલોંકો ઇસ કિસ્સેકા હાલ માલૂમ હુઆ તો અબુ જુન્દુલ (રદિ.) ભી જીનકા કિસ્સા પેહલે ગુઝરા. છુપ કર વહીં પહોંચ ગએ. ઈસી તરહ જો શખ્સ મુસલમાન હોતા વોહ ઉન્કે સાથ જા મિલતા.

ચંદ રોઝમેં યહ એક મુખ્તસરસી જમાઅત હો ગઈ. જંગલમે જહાં ન ખાનેકા કોઈ ઈન્તિઝામ, ન વહાં બાગાત ઔર આબાદિયાં, ઈસલિયે ઈન લોગોંપર જો ગુઝરી હોગી વોહ તો અલ્લાહહીકો માલુમ હૈ મગર જીન ઝાલિમોંકે ઝુલ્મસે પરેશાન હોકર યહ લોગ ભાગતે થે ઉનકા નાતિકા બંદ કર દીયા. (નાકમેં દમ કર દિયા,આના-જાના બંદ કર દિયા)

જો કાફલા ઉધર કો જાતા, ઉસસે મુકાબલા કરતે ઓર લળતે, હત્તા કે કુફફારે મક્કાને પરેશાન હોકર હુઝુર સલ્લલ્લાહુ અલૈહી વસલ્લમ કી ખિદમતમેં આજેઝી ઓર મિન્નત કરકે અલ્લાહકા એર રિશ્તેદારીકા વાસ્તા દેકર આદમી ભેજા, કે ઈસ બેસરી જમાઅતકો આપ અપને પાસ બુલાલેં. કે યહ મુઆહેદે મેં તો દાખિલ હો જાએં ઓર હમારે લિયે આને જાનેકા રાસ્તા ખુલે.

લિખા હૈ કે હુઝુર સલ્લલ્લાહુ અલૈહી વસલ્લમ કા ઈજાઝત નામા જબ ઈન હઝરાત કે પાસ પહોંચા હૈ તો અબુલ બસીર મરઝુલ મોતમેં ગિરફતાર થે. હુઝુર સલ્લલ્લાહુ અલૈહી વસલ્લમ કા વાલાનામા હાથમેંથા કે ઈસી હાલતમેં ઈન્તેકાલ ફરમાયા. ર’દી અલ્લાહુ અન્હૂ વ અર’દાહૂ.

ફાયદા: આદમી અગર અપને દીન પર પક્કા હો, બશર્તે કે દીનભી સચ્ચા હો તો બળીસે બળી તાકત ઉસકો નહીં હટા સકતી. ઓર મુસલમાનકી મદદ કા તો અલ્લાહ કા વાઅદા હૈ; બશર્તે કે વો મુસલમાન હો. (ફઝાઇલે-આમાલ, હિકાયતે સહાબા, પેજ નંબર: ૬,૭,૮)