સૂરહ-ફલક અને સૂરહ-નાસની તફસીર – પ્રસ્તાવના

قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ الْفَلَقِ ‎﴿١﴾‏ مِن شَرِّ مَا خَلَقَ ‎﴿٢﴾‏ وَمِن شَرِّ غَاسِقٍ إِذَا وَقَبَ ‎﴿٣﴾‏ وَمِن شَرِّ النَّفَّاثَاتِ فِي الْعُقَدِ ‎﴿٤﴾‏ وَمِن شَرِّ حَاسِدٍ إِذَا حَسَدَ ‎﴿٥﴾‏

તમે (ઓ મુહમ્મદ સલ્લલ્લાહુ અલૈહી વ-સલ્લમ! લોકોને) કહો કે હું પનાહ માંગું છું સવારના રબની (૧) દરેક વસ્તુ ના શર થી જે તેણે બનાવી છે (૨) અને અંધારી રાતના શરથી, જ્યારે તે ફેલાય જાય (૩) ગાંઠોમાં ફૂંક મારવા વાળીઓના શરથી (૪) અને હસદ (ઈર્ષ્યા) કરવા વાળાના શરથી, જ્યારે તે હસદ કરવા લાગે (૫)

(પનાહ= શરણ, બચાવ, હિફાજત)
(શર = દુષ્ટતા, બુરાઈ, શરારત)

قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ النَّاسِ ‎﴿١﴾‏ مَلِكِ النَّاسِ ‎﴿٢﴾‏ إِلَٰهِ النَّاسِ ‎﴿٣﴾‏ مِن شَرِّ الْوَسْوَاسِ الْخَنَّاسِ ‎﴿٤﴾‏ الَّذِي يُوَسْوِسُ فِي صُدُورِ النَّاسِ ‎﴿٥﴾‏ مِنَ الْجِنَّةِ وَالنَّاسِ ‎﴿٦﴾‏

તમે (ઓ મુહમ્મદ સલ્લલ્લાહુ અલૈહી વ-સલ્લમ લોકોને) કહો કે હું પનાહ માંગું છું લોકોના રબ પાસે (૧) લોકોના બાદશાહ પાસે (૨) લોકોના મા’બૂદ પાસે (૩) તે વસવસો નાંખવા વાળા ના શર થી, જે પાછળ હટી જવા વાળો છે (૪) જે લોકોના દિલોમાં વસવસો નાંખે છે (૫) પછી ભલે તે (વસવસો નાંખવાવાળો) જીનમાંથી હોય કે લોકોમાંથી (હું પનાહ માંગું છું) (૬) 

(મા’બૂદ = જેની પૂજા અને ઇબાદત કરવામાં આવે, અલ્લાહ)
(વાસવસો = દુષ્ટ વિચાર, ખરાબ ખ્યાલ, દીન વિરોધી વિચાર જે શેતાન પેદા કરે છે)

આ બે સૂરતો (એટલે ​​કે સૂરહ-ફલક અને સૂરહ-નાસ) મદીના મુનવ્વરા ખાતે નબી-એ-કરીમ સલ્લલ્લાહુ અલૈહી વ-સલ્લમની હિજરત પછી નાઝિલ થઈ (ઉતરી) હતી, તેથી જ આ બંને સૂરતોને મદની સૂરત કહેવામાં આવે છે.

શાને-નુઝૂલ

આ બંને સૂરતોનો શાને-નુઝૂલ આ છે કે નબી-એ-કરીમ સલ્લલ્લાહુ અલૈહિ વ-સલ્લમ પર ખતરનાક જાદુ કરવામાં આવ્યો હતો.

અલ્લાહના રસૂલ સલ્લલ્લાહુ અલૈહિ વ-સલ્લમ પર જાદુ

હિજરતના છઠ્ઠા વર્ષે, અલ્લાહના રસૂલ સલ્લલ્લાહુ અલૈહિ વ-સલ્લમ અને સહાબા-એ-કિરામ રદ઼િયલ્લાહુ અન્હુમે ઉમરા કરવાના ઈરાદાથી મક્કા-મુકર્રમા નો સફર કર્યો. પરંતુ મક્કાના કાફિરોએ તેમને મક્કામાં દાખિલ થતા અટકાવ્યા. આ પછી, અલ્લાહના રસૂલ સલ્લલ્લાહુ અલૈહિ વ-સલ્લમ અને કાફિરો વચ્ચે સંધિ (સુલહ) થઈ, જેમાં એવી શરત મૂકવામાં આવી કે દસ વર્ષ સુધી બંને પક્ષો વચ્ચે કોઈ યુદ્ધ કે લડાઈ નહીં થાય. આ સમાધાનને સુલ્હે-હુદૈબિયા કહેવામાં આવે છે.

સુલહ-સમાધાન પછી, અલ્લાહના રસૂલ સલ્લલ્લાહુ અલૈહિ વ-સલ્લમ અને સહાબા-એ-કિરામ રદ઼િયલ્લાહુ અન્હુમ ઝુલ-હિજ્જાના મહિનામાં મદીના-મુનવ્વરા પાછા ફર્યા.

એક મહિના પછી, મુહર્રમ 7 હિજરીમાં, યહૂદીઓનું એક જૂથ લબીદ બિન આસમ પાસે આવ્યું, જે જાદુટોણા અને મેલી વિધામાં ખૂબ જ માહેર હતો. આ યહૂદીઓએ તેને કહ્યું, કે અમે અલ્લાહના રસૂલ સલ્લલ્લાહુ અલૈહિ વ-સલ્લમ પર જાદુ કરવાની અને તેમને કતલ કરવાની કોશિશ કરી; પરંતુ અમારા જાદુટોણા નો તેમના પર કોઈ અસર ન થયો; તેથી કરીને અમે તારો સંપર્ક કરવાનું નક્કી કર્યું; કારણ કે અમે જાણીએ છીએ કે તુ આ ફિલ્ડમાં માસ્ટર છે અને આમાં તારા જેવો બીજો કોઈ નથી.

પછી તેઓએ તેને અલ્લાહના રસૂલ સલ્લલ્લાહુ અલૈહિ વ-સલ્લમને મારી નાખવા માટે ત્રણ દીનાર આપ્યા.
(દીનાર = સોનાનો સિક્કો)

કેટલીક રિવાયતમાં છે કે લબીદ એક યહૂદી હતો, જ્યારે અન્ય રિવાયતો જણાવે છે કે તે એક મુનાફિક હતો, અને કેટલીક રિવાયતો અનુસાર, તે મદીના-મુનવ્વરાના અન્સારમાંથી હતો.

હાફિઝ ઇબ્ને-હ઼જર રહ઼િમહુલ્લાહ આ રિવાયતોનું સમાધાન કરતા લખે છે કે અલ્લાહના રસૂલ સલ્લલ્લાહુ અલૈહિ વ-સલ્લમના હિજરત કરવા પહેલા, અન્સાર અને યહૂદીઓ વચ્ચે ગાઢ સંબંધો હતા, પરંતુ જ્યારે રસૂલુલ્લાહ સલ્લલ્લાહુ અલૈહિ વ-સલ્લમ હિજરત કરીને મદીના-મુનવ્વરા પધાર્યા ત્યારે અન્સારોએ ઇસ્લામ કબૂલ કર્યો. અને યહૂદીઓ સાથે સંબંધો તોડી નાંખ્યા. લબીદ બિન આસમ પણ તેમની વચ્ચે હતો. યહૂદીઓ સાથેના તેના ગાઢ સંબંધને કારણે કેટલાક લોકો તેને યહૂદી સમજતા હતા.

લબીદ બનૂ-ઝુરીકના કબીલામાંથી હતો. તે મુસલમાન હોવાનો ઢોંગ કરતો હતો અને રસૂલુલ્લાહ સલ્લલ્લાહુ અલૈહિ વ-સલ્લમની મજલિસમાં હાજરી પણ આપતો હતો, પરંતુ અલ્લાહના રસૂલ સલ્લલ્લાહુ અલૈહિ વ-સલ્લમ ને ખબર હતી કે તે મુનાફિક છે.

યહૂદીઓ પાસેથી ત્રણ દીનાર લીધા પછી, લબીદે એક યહૂદી યુવકનો કોન્ટેક્ટ કર્યો જે અવાર-નવાર રસૂલુલ્લાહ સલ્લલ્લાહુ અલૈહિ વ-સલ્લમ ના ઘરે આવજાવ કરતો હતો અને આપ સલ્લલ્લાહુ અલૈહિ વ-સલ્લમ ની ખિદમત કરતો હતો. તેણે તે યુવાન છોકરાને રસૂલુલ્લાહ સલ્લલ્લાહુ અલૈહિ વ-સલ્લમના મુબારક વાળ લાવવા કહ્યું, અને તેનો વિશ્વાસ જીતવા, ખોટો ડોળ કર્યો કે વાળનો ઉપયોગ કોઈ સારા હેતુ માટે કરવા માંગે છે; તેથી તે યુવકે અલ્લાહના રસૂલ સલ્લલ્લાહુ અલૈહિ વ-સલ્લમના મુબારક વાળ અને કાંસકો લાવીને તેને આપી દીધો.

લબીદે રસૂલુલ્લાહ સલ્લલ્લાહુ અલૈહિ વ-સલ્લમના મુબારક વાળ અને કાંસકાના દાંતનો ઉપયોગ રસૂલુલ્લાહ સલ્લલ્લાહુ અલૈહિ વ-સલ્લમ પર જાદુ કરવા માટે કર્યો. અન્ય રિવાયતોમાં, એવું કહેવાય છે કે તેણે મીણમાંથી અલ્લાહના રસૂલ સલ્લલ્લાહુ અલૈહિ વ-સલ્લમની તસ્વીર બનાવી હતી અને તેમાં અગિયાર સોય લગાડેલી.

લબીદ બીન આસમનો આખો પરિવાર સાહ઼િર (મેલી વિધા જાણનાર) હતો; તેથી, તેણે રસૂલુલ્લાહ સલ્લલ્લાહુ અલૈહિ વ-સલ્લમ પર જાદુ કરવા માટે તેની સગી બેટીઓની પણ મદદ લીધી.

જાદુ કર્યા પછી, લબીદે મદીના-મુનવ્વારામાં ઝરવાન નામના કૂવામાં એક પથ્થરની નીચે તે વસ્તુઓ (જેમાં જાદુ કરવામાં આવ્યો હતો) છુપાવી દીધી.

હઝરત ‘આયશા રદ઼િય અલ્લાહુ અન્હા બયાન કરે છે કે જ્યારે રસૂલુલ્લાહ સલ્લલ્લાહુ અલૈહિ વ-સલ્લમ પર જાદુ કરવામાં આવ્યો ત્યારે તેઓ બીમાર પડી ગયા અને ઘણી બધી દુન્યવી બાબતો ભૂલી જવા લાગી. અલ્લાહના રસૂલ સલ્લલ્લાહુ અલૈહિ વ-સલ્લમ ભૂલી જતા કે આજે તેમની પાકીઝા બીવીઓમાંથી કોની વારી છે અને બીજી બીવીના ઘરે ચાલ્યા જતા. એ જ રીતે, આપ સલ્લલ્લાહુ અલૈહિ વ-સલ્લમ ની ભૂખ પણ ખતમ થઈ રહી હતી અને ધીમે ધીમે નબળા પડી રહ્યા હતા; જો કે, જાદુનો દીની બાબતો પર કોઈ અસર ન થયો (જેમ કે દીનને ઉમ્મત સુધી પહોંચાડવુ, વહ઼ીને યાદ રાખવુ વગેરે). લગભગ છ મહિના સુધી રસૂલુલ્લાહ સલ્લલ્લાહુ અલૈહિ વ-સલ્લમ પર આ બીમારીની અસર રહી.

જ્યારે અલ્લાહના રસૂલ સલ્લલ્લાહુ અલૈહિ વ-સલ્લમની સમક્ષ આ સમસ્યા આવી ત્યારે શરૂઆતમાં તેમને લાગ્યું કે આ કોઈ બીમારીની અસર છે; તેથી આપ સલ્લલ્લાહુ અલૈહિ વ-સલ્લમે સારવાર માટે કપિંગ ઉપચાર કરાવ્યું; પરંતુ જ્યારે આપ સલ્લલ્લાહુ અલૈહિ વ-સલ્લમને સ્વાસ્થ્યમાં કોઈ સુધારો દેખાતો નજરમાં ન આવ્યો, ત્યારે આપ સલ્લલ્લાહુ અલૈહિ વ-સલ્લમ સમજી ગયા કે બીજી કોઈ વસ્તુ સ્વાસ્થ્યને અસર કરી રહી છે.