ઈદ્દતની સુન્નતો અને આદાબ – ૨

 શૌહરની વફાત પછી બીવી માટે હુકમ

(૧) જ્યારે કોઈ ઔરતનો શૌહર ગુજરી જાય ત્યારે તેના માટે ‘ઇદ્દતમાં બેસવું વાજીબ છે.

આવી ઔરત ની ‘ઇદ્દત (જેના શૌહરનો ઇન્તિકાલ થઈ જાય અને તે હામિલા {ગર્ભવતી} નથી) ચાર મહિના અને દસ દિવસ છે.

આ હુકમ એવા કેસમાં રહેશે જ્યારે શૌહરનો ઇન્તિકાલ કમરી મહિનાની પહેલી તારીખે થયો હોય.

(કમરી મહિનો = તે મહિનો જે ચાંદની રફતાર અનુસાર હોય છે, ચંદ્ર માસ)

(૨) જો શૌહરનો ઇન્તિકાલ કમરી મહિના દરમિયાન થાય (એટલે શૌહરનો ઇન્તિકાલ કમરી મહિનાની બીજી તારીખે અથવા તેના પછી થાય), તો આ સૂરતમાં બીવી ની ‘ઇદ્દત ૧૩૦ (એકસો ત્રીસ) દિવસની રહેશે.

(૩) જો ઔરત હામિલા (પેર્ગનેટ, ગર્ભવતી) હોય અને તેના શૌહરનો ઇન્તિકાલ થઈ જાય, તો આ સૂરતમાં તેની ‘ઈદ્દત પ્રસુતિ (બાળકના જન્મ) સુધી રહેશે. જ્યારે બાળકનો જન્મ થઈ જાય ત્યારે તેની ‘ઇદ્દત પૂરી થઈ જશે, પછી ભલે તે બાળકનો જન્મ થાય ત્યાં સુધી થોડો સમય વીતી જાય કે લાંબો સમય.

(૪) ઔરત શૌહરના ઘરમાં ઇદ્દત ગુજારશે (એટલે ​​કે, તેણી તે ઘરમાં ઇદ્દત ગુજારશે જ્યાં તેણી શૌહર સાથે તેની વફાત સમયે રહેતી હતી).

ઔરત માટે વગર જરૂરતે ઘરની બહાર નીકળવું જાઈઝ નથી.

(૫) જો ઔરત ઘરની બહાર હોય અને તેને શૌહરની વફાતના સમાચાર મળે, ખબર મળે તો તેણે તરત જ ઘરે આવીને ઇદ્દતમાં બેસી જવું જોઈએ.

(૬) જો ઔરત તેના શૌહરના ઇન્તિકાલ ને લઈને ઇદ્દત માં બેઠેલી હોય, તો તેણી પોતાની જરૂરિયાતો (ખોરાક, કપડાં વગેરે)ની વ્યવસ્થા પોતે કરે.

ઔરત માટે તેના શૌહરની છોડેલી સંપત્તિ અને માલનો ઉપયોગ કરવું જાઈઝ નથી; કારણ કે આ માલ આને સંપત્તિમાં બીજા વારસદારોનો પણ હક છે.

પરંતુ, તે મિલકતનો ઉપયોગ કરી શકે છે જે તેના પતિના વારસામાં તેનો હિસ્સો છે.

(૭) જો કોઈ ઔરતનો શૌહર ઇન્તિકાલ પામે તેના વતન ની બહાર, તો તેણી માટે જાઈઝ નથી કે જનાઝા અને દફનવિધિની જગા તરફ સફર કરે; કારણ કે તેની ઇદ્દત તેના શૌહરના ઇન્તિકાલ પછી તરત જ શરૂ થાય છે.

(૮) ઔરતની ઇદ્દત તેના શૌહરના ઇન્તિકાલ પછી તરત જ શરૂ થાય છે; મહિલાને તેના શૌહરના ઇન્તિકાલની જાણ થાય કે ન થાય.

તેથી, જો ઇદ્દતનો સમયગાળો પસાર થયા પછી (ચાર મહિના અને દસ દિવસ પછી) ઔરતને તેના શૌહરના ઇન્તિકાલ ના સમાચાર મળે છે, તો તેની ઇદ્દત પૂરી થઈ ગઈ.

તેથી, તેના માટે બીજી ઇદ્દત માટે બેસવું ફરજિયાત રહેશે નહીં, ન તો તે ઇદ્દતના સમયગાળા દરમિયાન ઘર છોડવા માટે ગુનેહગાર ગણાશે; કારણ કે તેને તેના શૌહરના ઇન્તિકાલની ખબર નહોતી.

જો કોઈ મહિલાને ઈદ્દતની મુદ્દત પૂરી થાય તે પહેલા તેના શૌહરના ઇન્તિકાલની જાણ થાય તો તેના માટે બાકીના સમયગાળા માટે ઈદ્દતમાં બેસવું ફરજીયાત રહેશે. તે સમયગાળો જે તેણીની જાણ બહાર પસાર થઈ ગયો (કે તેના શૌહરનો ઇન્તિકાલ થઈ ગયો છે) તે સમય ઇદ્દત તરીકે ગણવામાં આવશે.

(૯) ઈદ્દત દરમિયાન ઔરત રોજીરોટી કમાવા માટે ઘરની બહાર નીકળે તે જાઈઝ નથી.

જો કે, જો તેની પાસે ગુજરાન ચલાવવા માટે કંઈપણ ન હોય અને તેને મદદ કરવા વાળુ પણ કોઈ ન હોય, તો તેના માટે રોજીરોટી કમાવવા માટે ઘર ની બહાર નીકળવુ દુરૂસ્ત છે; આ શરત સાથે કે તે રાત પડતા પહેલા ઘરે પરત ફરે અને રાત ઘરે જ વિતાવે.

આજીવિકા અથવા ખરેખર ની મજબૂરી વગર ઈદ્દતમાં બેઠેલી ઔરત ને હુકમ આપવામાં આવ્યો છે કે તે ઘરની બાહર ન નીકળે.

તેથી, ઇદ્દતના સમયગાળા દરમિયાન ઔરત માટે કોઈપણ કાર્યક્રમમાં (ફળિયા ની તાલીમ, શાદી વગૈરહ) જવું અથવા તેના બાળકોને શાળામાં છોડવા અથવા લેવા જવું વગેરે જાઈઝ નથી.

(૧૦) ઇદ્દત દરમિયાન ઔરત માટે એક રૂમમાં બેસવું જરૂરી અને ફરજિયાત નથી; તેના બદલે તે ઘરના કોઈપણ ભાગમાં જઈ શકે છે.

(૧૧) ઇદ્દત દરમિયાન, ઔરત ઘરના બહારના ભાગમાં (આંગણા અથવા ઘરના પાછળના ભાગમાં) પણ જઈ શકે છે; શર્ત આ છે કે તે તેના ઘરના ઇહાતામાં એટલે કે બાઉન્ડ્રી વોલની અંદર હોય. (કોઈ ગૈર-મહરમ વ્યક્તિ તેને જોઈ ન શકે.)

(૧૨) ઇદ્દત દરમિયાન, ઔરત માટે સગાઈ કરવી અને ફંક્શન (લગ્ન, વાલીમા, ફળિયાની તાલીમ વગેરે) માં જવું જાઈઝ નથી.

(૧૩) જે ઔરતનો શૌહર ગુજરી ગયો હોય અને તે ઈદ્દતમાં હોય તેનો માસિક ખર્ચ તેની જવાબદારી રહેશે.

તેના ખર્ચ માટે તેના શૌહરનો પરિવાર જવાબદાર રહેશે નહીં; પરંતુ જો તે તેની જરૂરિયાતો પૂરી કરી શકતી નથી, તો તેના (ઔરતના) પરિવારે જરૂરિયાતો પૂરી કરવામાં તેની મદદ કરવી જોઈએ.