ફઝાઇલે-આમાલ – ૪

હઝરત બિલાલ હબશી રદિ અલ્લાહુ અન્હૂ કા ઈસ્લામ ઔર મુસીબતેં

હઝરત બિલાલ ‘હબ્શી મશહૂર સહાબી હૈં જો મસ્જિદે-નબવીકે હમેશા મુઅઝિઝન રહે. શુરુમેં એક કાફિરકે ગુલામ થે. ઈસ્લામ લે આએ. જીસકી વજહસે તરહ તરહકી તકલીફેં દી જાતી થી.

ઉમય્યા બિન ખલ્ફ જો મુસલમાનો કા સખ્ત દુશમન થા, ઈનકો સખ્ત ગરમીમેં દો-પહરકે વક્ત તપતી હુઈ રેત પર સીધા લિટા કર ઈનકે સીને પર પત્થર કી બડી ચટ્ટાન રખ દેતા થા તાકે વો હરકત ન કર સકેં. ઔર કેહતા થા કે યા ઈસ હાલમેં મર જાએ ઔર ઝિંદગી ચાહેં તો ઈસ્લામસે હટ જાએ, મગર વોહ ઇસ હાલતમે ની “અહદ અહદ” કેહતે થે યાની મા’બૂદ એકહી હૈ.

રાતકો ઝન્જીરોમેં બાન્ધ કર કોળે લગાએ જાતે ઔર અગલે દિન ઈન ઝખ્મોં કો ગરમ ઝમીન પર ડાલકર ઔર ઝિયાદા ઝખ્મી કિયા જાતા. તાકે બેકરાર હોકર ઈસ્લામસે ફિર જાવેં, યા તડપ તડપ કર મર જાએં.

અઝાબ દેને વાલે ઉકતા જાતે. કભી અબૂ જહલ કા નંબર આતા. કભી ઉમૈયા બિન ખલ્ફ કા, કભી ઔરોંકા ઓર હર શખ્સ ઈસકી કોશિશ કરતાકે તકલીફ દેનેમેં ઝોર ખત્મ કર દે, હઝરત અબૂબકર સિદ્દીક રદિ અલ્લાહુ અન્હૂને ઈસ હાલતમેં દેખા તો ઈનકો ખરીદ કર આઝાદ ફરમાયા.

ફાયદા: ચુંકે અરબ કે બુત-પરસ્ત અપને બુતોંકોભી મા’બૂદ કેહતે થે ઈસ લિયે ઉનકે મુકાબલેમેં ઈસ્લામકી તાલીમ તૌહીદ કી થી જીસકી વજહસે હઝરત બિલાલ રદિ અલ્લાહુ અન્હૂ કી ઝુબાન પર “એક હી એક” કા વિર્દ થા. યે તઅલ્લુક ઓર ‘ઈશ્કી બાત હૈ.

હમ ‘ઝુટી મોહબ્બતોમેં દેખતે હૈં કે જીસસે મોહબ્બત હો જાતી હૈ ઉસકા નામ લેને મેં લુત્ફ આતા હૈ, બે-ફાયદા ઇસકો રટા જાતા હૈ તો અલ્લાહ કી મોહબ્બતકા ક્યા કેહના, જો દીન ઔર દુનિયામેં દોનો જગહ કામ આને વાલી હૈ.

યહી વજહ હૈ કે હઝરત બિલાલ રદિ અલ્લાહુ અન્હૂ કો હર તરહ સતાયા જાતા થા. સખ્તસે સખ્ત તકલીફેં પહોંચાઈ જાતી થીં. મક્કાકે લડકોકે હવાલે કર દીયા જાતા કે વોહ ઉનકો ગલી કૂચોંમે ચક્કર દેતે ફિરેં ઓર યેહ થે કે “એક હી એક હૈ” કી રટ લગાતે થે, ઈસીકા યે સિલા મિલા કે ફિર હુઝૂર સલ્લલ્લાહુ ‘અલૈહી વ-સલ્લમ કે દરબારમેં મોઅઝિઝન બને. ઔર સફર-હઝરમેં હંમેશા અઝાનકી ખિદમત ઈનકે સુપુર્દ હુઈ.

હુઝુર સલ્લલ્લાહુ અલૈહી વ-સલ્લમ કે ઈન્તકાલકે બાદ મદીના-મુનવ્વરામેં રેહના ઔર હુઝુર સલ્લલ્લાહુ અલૈહી વ-સલ્લમ કી જગહકો ખાલી દેખના મુશ્કિલ હો ગયા. ઈસ લિયે ઈરાદા કિયા કે અપની ઝિન્દગીકે ચંદ દિન હૈં વો જિહાદમેં ગુઝાર દું…ઈસ લિયે જિહાદમેં શિરકતકી નિય્યતસે ચલ દીએ. એક અરસે તક મદીના-મુનવ્વરા લોટ કર નહીં આએ.

એક મર્તબા હુઝુર સલ્લલ્લાહુ અલૈહી વ-સલ્લમ કી ખ્વાબમેં ઝિયારત કી. હુઝુર સલ્લલ્લાહુ અલૈહી વ-સલ્લમ ને ફરમાયા, બિલાલ યે કયા ઝુલ્મ હૈ હમારે પાસ કભી નહીં આતે તો આંખ ખુલને પર મદીના-તય્યબા હાઝિર હુએ.

હઝરત હસન રદિ અલ્લાહુ અન્હૂ, હુસૈન રદિ અલ્લાહુ ‘અન્હૂ ને અઝાન કી દરખાસ્ત કી. લાડલો કી દરખાસ્ત ઐસી નહીં થી કે ઈનકાર કી ગુંજાઈશ હોતી. અઝાન શુરૂ કી એર મદીનેમેં હુઝુર સલ્લલ્લાહુ અલૈહી વ-સલ્લમ કે, ઝમાનેકી અઝાન કાનોંમેં પળકર કોહરામ મચ ગયા. ઓરતેં તક રોતી હુઈ ઘરસે નિકલ પડી. ચંદ રોઝ કિયામ કે બાદ વાપસ હુએ ઔર સન ૨૦ હિજરી કે કરીબ દમિશ્કમેં વિસાલ હુવા. (ફઝાઇલે-આમાલ, હિકાયતે-સહાબા, પેજ નંબર: ૯,૧૦)
(મુઅઝિઝન= અઝાન દેને વાલા),(મા’બૂદ= જેની ઇબાદત કરવામાં આવે),(સિલા=બદલા),(વિસાલ=ઇન્તિકાલ),(તૌહીદ=મા’બૂદ કે એક હી હોને કા અકીદા ઔર આસ્થા)